In 2007 werd in Longhowe bij Tankerness ontdekt dat Orkney al zo’n 8800 jaar bewoond wordt door rondtrekkende jagers. Er zijn allerlei stenen speerpunten gevonden uit die tijd. Omdat de jagers rondtrokken lieten ze niet veel sporen na in het land en het duurde ongeveer 3000 jaar voor er een volgende belangrijke vondst werd gedaan in Knap of Howar op Papa Westray rond 1930, toen de oudste gebouwen van heel noord Europa opgegraven werden. Ze werden ongeveer 5600 jaar geleden gebouwd en geven de start van het neolithische tijdperk aan.
Het bekendere dorpje Skara Brae is ong. 5200 jaar oud en de inwoners waren ervaren steenbouwers. De mensen trokken niet meer rond, maar vestigden zich in groepen en bewerkten het land of bouwden de indrukwekkende megalithische monumenten als The Stones of Stenness and de Ring of Brodgar en vele vele andere en ook de Cairns of Maeshowe, Cuween en Wideford.
Van de Bronstijd, zo’n 4000 jaar geleden is weinig bekend en het lijkt alsof de culturele inspiratie in die tijd een beetje ontbrak. Er zijn geen of nauwelijks bouwwerken en monumenten gevonden uit deze tijd.
Tussen 3000 en 1500 jaar geleden waren er de Brochbuilders en zij lieten juist weer heel veel sporen achter, die wij nu nog steeds kunnen bewonderen. Men weet nog steeds niet waar de Brochs voor dienden: opscheppen wat ze allemaal konden maken, bescherming tegen aanvallers, ruzie onderling, het is waarschijnlijk een mengeling van deze en nog meer zaken. De bekendste en mooiste brochs zijn die in Gurness in Evie, in Borwick aan de westkust bij Yesnaby en bij Weems Castle aan de oostkust van South Ronaldsay.
Ongeveer 1300 jaar geleden begonnen de aanvallen van de Vikingen en misschien waren de brochs wel nodig om de inwoners te beschermen. Ong. 200 jaar later werd het een echte invasie en Orkney werd gedurende een lange periode een provincie van Noorwegen: The Earldom of Orkney.
Tot voor kort veronderstelde men dat de Vikingen zich redelijk geruisloos gemengd hadden met de bevolking, maar intussen weet men beter. De oorspronkelijke bevolking werd als het ware geëlimineerd en nu zijn er bijna geen etnische sporen van de Keltische bevolking meer over.
In het midden van de 15e eeuw namen de Schotten weer bezit van hun eiland en de Sinclair clan was de eerste Schotse familie die de leiding van Orkney overnam.
Nu is Orkney nog steeds een smeltkroes van allerlei verschillende volkeren en het lijkt er op of de invloed van de Engelsen steeds groter wordt en of dat een gunstige ontwikkeling voor Orkney is, valt nog te bezien……..
Een paar bijzondere plekken/gebouwen:
The Italian Chapel
De kapel op het kleine eilandje Lamb Holm is het ultieme bewijs dat er goede mensen bestaan, zelfs in barre tijden als de 2e Wereldoorlog. De Italiaanse krijgsgevangenen, die overdag aan de Churchill Barriers werkten, voelden zich eenzaam en maakten met allerlei waardeloos materiaal een prachtig monument van een Nissan hut, die niet meer in gebruik was.
De open brief die Signor Chiocchetti, de belangrijkste kunstenaar, die in de 60er jaren terugkeerde naar Orkney om de kapel te restaureren, is het bewijs hoe dankbaar zij waren voor de vriendelijke, warme ontvangst die zij van de inwoners kregen.
“the chapel is yours – for you to love and preserve. I take with me to Italy the remembrance of your kindness and wonderful hospitality. I shall remember you always, and my children shall learn from me to love you. I thank (you)….for having given me the joy of seeing again little chapel of Lamb Holm where I, in leaving, leave a part of my heart.”
Maeshowe
Deze grafkamer op een verhoging en een geul er omheen, is een monument voor de vaardigheden en de geloofsovertuiging van de bevolking van Orkney ong. 5.000 jaar geleden. Ong. 1000 jaar geleden drongen de Vikingen naar binnen en maakten allerlei soorten graffiti en ook de Maeshowe Lion.
The Standing Stones of Stenness
The Standing Stones of Stenness zouden weleens de oudste steencirkel van Groot-Brittannië kunnen zijn. Er waren oorspronkelijk 12 stenen waarvan enkele 6 meter hoog waren rond een grote vuurplaats in het midden. Hoewel er nog maar 4 stenen rechtop staan, is het nog steeds voorstelbaar hoe belangrijk deze cirkel geweest moet zijn.
The Ring of Brodgar
Slechts 1.5 km. van de Standing Stones of Stenness, staat The Ring of Brodgar. Het is een archeologische schat en zonder twijfel een van de meest bezochte plekken in Orkney. Hij werd ong. 2500 – 2000 voor Christus gebouwd en beslaat een gebied van 8500 vierkante meters. De 27 nog staande stenen van de 60 die er oorspronkelijk waren liggen in een natuurlijk amfitheater van heuvels en er ligt een geul omheen. ER vlakbij houdt de Comet Stone de wacht.
Als u tussen Maeshowe, Stenness en Brodgar loopt, voelt het alsof u een ceremonieel pad loop, misschien zelfs een pelgrimsroute, maar hard bewijs is daar niet voor.
Sinds de 90er jaren hebben opgravingen wel meer inzicht verschaft in wat de functie was van de cirkels, standing stones en grafkamers en misschien is het het duidelijkst als je je voorstelt dat het een middeleeuwse kathedraal stadje is waar het geloof een grote rol speelt, maar er zijn ook markten, handelswaar, kortom een levendige plek.
Skara Brae
Ga 5000 jaar terug en u komt bij Skara Brae, een van de best bewaarde prehistorische woon/werkplek. Het werd tijdens een storm in 1850 ontdekt en was nog volledig in tact. U ziet hoe de huizen er uit zagen met de stenen bedden, kastjes en zitplaatsen. Er is een replica die volledig waarheidsgetrouw nagebouwd is (voor zover men weet hoe een huis er exact uitzag). Er is een interessant bezoekerscentrum bij met touch-screen presentaties, u kunt een quiz doen, er zijn voorwerpen die in de loop der tijd opgegraven zijn.
Er zijn natuurlijk nog veel meer prachtige plekken, je kunt er eindeloos wandelen en/of fietsen, tochtjes maken op een boot, naar diepe geo’s en dan heb ik het nog helemaal niet over de vele eilandjes, die verspreid rondom het vaste land liggen.
Kijk op Orkney. com voor alle overige informatie.
Tina Somberg 
Pingback: Hoy: een van de vele eilandjes die bij Orkney horen en zeker de moeite waard om te bezoeken | Tina Somberg